सर्वधर्मसमभावः
तृतीयः पाठः(आमोदिनी भाग-2)
अभ्यास-प्रश्नाः
प्रश्न-1.श्लोकस्य अर्थं लिखत गायत च-(श्लोक का अर्थ लिखो और गाओ)
प्रदेशोऽस्ति सुरम्योऽयं सर्वदानन्ददायकः।
संस्कृतिर्राजते यस्य सर्वधर्मसमन्विता॥
उत्तरम्-अर्थः- जिसकी सर्वधर्म समभाव से युक्त संस्कृति सुशोभित होती है ऐसा सभी को आनन्द प्रदान करने वाला यह (उत्तराखण्ड) राज्य है।
प्रश्न २. रिक्त स्थानानि पूरयत (खाली स्थानों को पूरा करो)
उत्तरम्-(क) सर्वे धर्मावलम्बिनः कुटुम्बवत् निवसन्ति।
(ख) सर्वधर्म-समभावः अत्रत्यायाः रीतिः।
(ग) भवानपि स्व परिचयं ददातु।
(घ) पर्यटनार्थम् अत्र आगतोऽस्मि ।
प्रश्न ३. प्रश्नानाम् उत्तराणि लिखत (प्रश्नों के उत्तर लिखो)
प्रश्नः- अस्मिन् पाठे कति जनाः सन्ति? तेषां नामानि लिखत-
उत्तर-अस्मिन् पाठे चत्वारः जनाः सन्ति-रमा, हामिदः, डेविडः, बलवन्त-सिंहः च।
(ख) लखनऊनगरं कस्मिन् राज्ये अस्ति?
उत्तर-लखनऊनगरम् उत्तरप्रदेश-राज्ये अस्ति।
(ग).उत्तराखण्डस्य प्रमुख-तीर्थस्थलानां नामानि लिखत।
उत्तर- हरिद्वारम्, बद्रीनाथम्, केदारनाथम्, हेमकुण्डम्, यमुनोत्री, गंगोत्री।
(घ).उत्तराखण्डस्य विषये पञ्चवाक्यानि संस्कृतेन लिखत।
(1) उत्तराखण्डः नवनिर्मितं राज्यम् अस्ति।
(2) अत्र त्रयोदश जनपदानि सन्ति।
(3) उत्तराखण्डः देवभूमिः अस्ति।
(4) अस्याः सांस्कृतिकं वैशिष्ट्यं विश्वं मोहयति।
(5) सर्वधर्म-समभावः अत्रत्यानां रीतिः।
प्रश्न ४. पाठात् पञ्च अव्ययशब्दान् चित्वा लिखत- (पाठ से पांच अव्यय शब्दों को चुनकर लिखो) (यथा-अत्र, कुत्र)
(क) अत्र
(ख) सह
(ग) स्व
(घ) तर्हि
(ङ) एव
प्रश्न-5-‘कः अकथयत्’ तस्य नाम लिखत- (किसने कहा उसका नाम लिखो)
(क)अहम् उत्तराखण्डस्य चम्पावत-जनपदे निवसामि।
उत्तरम्- रमा
(ख) हेमकुण्डं दर्शनार्थम् आगतोऽस्मि ।
उत्तरम्- बलवन्तसिंहः
(ग) मित्र! एषः उत्तराखण्डः इति नवनिर्मितं राज्यम् अस्ति।
उत्तरम्-रमा
प्रश्न ६. अधोलिखितानि स्थानानि गंङ्गायाः तटे सन्ति अथवा न इति लिखत- (नीचे लिखे स्थान गंगा किनारे स्थित हैं या नहीं लिखो)
यथा- हरिद्वारम् आम्
देहरादूनम् न
ऋषिकेशः आम्
हेमकुण्डः न
प्रश्नः ७. रेखांङ्कितानि पदानि शुद्धं कुरुत-
(रेखांकित शब्दों को शुद्ध करो)
(क) अहं लखनऊ-नगरे निवसन्ति।
उत्तर –अहं लखनऊ-नगरे निवसामि।
(ख) अहं चम्पावत जनपदं निवसामि।
उत्तर- अहं चम्पावत-जनपदे निवसामि।
(ग) उत्तराखण्डः नवनिर्मितं राज्यम् आसीत्।
उत्तर-उत्तराखण्डः नवनिर्मितं राज्यम् अस्ति।
प्रश्न ८. अनुवादं कुरुत (अनुवाद करो)
(1) आप कहाँ रहते हैं?
उत्तरम्- भवान् कुत्र निवसति ?
(2) मैं उत्तराखण्ड में रहता है।
उत्तरम्-अहम् उत्तराखण्डे निवसामि।
(3) उत्तराखण्ड देवभूमि है।
उत्तरम्-उत्तराखण्डः देवभूमिः अस्ति।
(4) इसकी सांस्कृतिक विशेषता मन को मोहित
करती है।
उत्तरम्-अस्याः सांस्कृतिकं वैशिष्ट्यं मनं मोहयति।
अन्य लेख को यहां क्लिक करके पढ़ें-